Samo spędzenie czasu nad książkami to jeszcze nie nauka. Podczas uczenia się, wiele osób tak naprawdę tylko oszukuje samych siebie, przez co po prostu traci czas. Bez względu na to, czego się uczysz, możesz spróbować skorzystać z przedstawionych przeze mnie metod. W wielu obszarach pomogą Ci się one uczyć znacznie bardziej efektywnie i o znacznie lepiej przyswajać nową wiedzę. 1. Wysypiaj się Słyszałem o wielu ludziach sukcesu. Zarówno z dziedzin związanych z biznesem, polityką, jak i ze sportem. Wielu z nich poświęcało na swój rozwój mnóstwo czasu, zaniedbując przy tym nawet rodzinę i relacje ze znajomymi. Nie słyszałem jednak o żadnej takiej osobie, która przez dłuższy czas zaniedbywałby także ilość swojego snu. Oczywiście, niemal każdemu zdarzały się raz na jakiś czas okresy, podczas których spał trochę mniej. Nie zmienia to jednak faktu, że zarówno do prawidłowego funkcjonowania, jak i nauki, człowiek potrzebuje snu. Znacznie łatwiej poszerzać wiedzę czując się dobrze i będąc wyspanym. Odradzam jakiekolwiek próby „oszczędzania” czasu na śnie. 2. Wyznacz czas na naukę Planowanie czasu potrafi w znaczny sposób poprawić naszą produktywność. Dobrze jest wiedzieć, że nie przeznaczymy na naukę zbyt dużo czasu, ani też nie spędzimy przy niej znacznie mniej, niż byśmy chcieli. Przełoży się to na znacznie większy komfort psychiczny, a co za tym idzie, na lepsze rezultaty. Przy wyznaczaniu konkretnej ilości czasu na naukę polecam jednak nie oszukiwać samych siebie. Znacznie lepiej wyznaczyć go mniej, przepracowując cały okres uczciwie, niż na siłę udawać z telefonem, że rzeczywiście uczyliśmy się przez bite kilka godzin. Naprawdę, nawet dobrze przepracowane 15, czy 20 minut już potrafi przynieść jakieś efekty. Nieraz większe niż „przesiedziane” dwie godziny. 3. Podziel naukę na mniejsze części Duża ilość materiału potrafi przytłoczyć. To trochę demotywujące, gdy mamy do nauki kilkadziesiąt stron niezbyt interesującego materiału, a jesteśmy dopiero na pierwszej. Podział swojej nauki na mniejsze części niesie za sobą szereg zalet, w tym między innymi: Częstsze osiąganie celów, które powinny dodatkowo motywować nas do dalszego działania Nierozdrabnianie się na zbyt wiele różnych tematów. Skupienie się w danej chwili tylko na jednym nie wprowadza tak dużego zamieszania, dzięki czemu znacznie ciężej się pogubić. 4. Wyłącz rozpraszacze Odrywanie się co pięć minut z powodu powiadomienie na telefonie nie jest najlepszym pomysłem na naukę. Podczas uczenia się, powinniśmy być skoncentrowani tylko na tym. Uciekanie myślami i ciągłe zastanawianie się, czy ktoś właśnie nie polubił naszego nowego zdjęcia, z reguły nie pozwoli nam się skupić na nauce, a co za tym idzie, przełoży się wyłącznie na zmarnowany czas spędzony przy książkach. Na czas nauki sugeruję odciąć się od wszelkich, zbędnych powiadomień. Osobiście jeżeli tylko miałem taką możliwość, z reguły starałem się włączać tryb samolotowy w telefonie, który sprawnie odcinał mi dostęp do internetu, a nawet do otrzymywania nowych SMSów i połączeń. Rozpraszaczami nie są oczywiście tylko powiadomienia. Warto też wyłączyć lub zasłonić jakieś migające diody, czy dobiegającą z pokoju obok muzykę. Postarajmy się odciąć od rzeczy, które mogą przesadnie przyciągać naszą uwagę i wybijać nas z rytmu. 5. Znajdź wygodne i ciche miejsce Nauka w niewygodnej pozycji jest nie tylko nieprzyjemna, ale i nieskuteczna. Koncentrując się na bólu swoich pleców, czy pośladków, ciężko będzie nam realnie skupić się na nauce. Powinno nam być wygodnie, ale też nie do przesady. Na pewno odradzam uczenia się w łóżku, ponieważ przy nudniejszych materiałach łatwo może się to skończyć nieplanowaną drzemką. Warto zadbać o dobrze oświetlony i wywietrzony pokój, wygodną pozycję przed biurkiem i odpowiednią odległość od monitora, o ile oczywiście uczymy się właśnie z niego. Jeśli nie jesteście w domu sami i rozpraszają Was na przykład rozmowy domowników, możecie spróbować skorzystać ze słuchawek. Proponuję przede wszystkim te nauszne. Najlepiej takie, które dobrze tłumią dźwięki otoczenia i nie są dla Was niewygodne. Jeżeli uprzecie się na słuchanie muzyki, wybrałbym coś, co dobrze znacie. Najlepiej jeden utwór zapętlony przez całą sesję. Ważne jest, żeby nie miał słów (np. instrumental), ze względu na to, że siłą rzeczy będziecie się na nich za bardzo skupiać, albo po prostu zaczniecie sobie podśpiewywać je pod nosem. Od siebie proponuję jednak skorzystanie z pewnego rodzaju dźwięków, które nie dekoncentrują nas tak jak muzyka. Wiele z nich potrafi całkiem nieźle pobudzać nas do działania i nie będę ukrywał, że nawet w trakcie pisania tego tekstu mam na swoich uszach słuchawki, z których wydobywają się dźwięki z Na tej stronie znajdziecie całkiem sporo rozmaitych dźwięków, które możecie sobie dobrać wedle indywidualnych preferencji. Do nauki polecam szczególnie te z zakładek „I need to focus in a noisy environment”, oraz „I am a student with ADHD” – sam nie jestem co prawda uczniem z ADHD (albo niczego o tym nie wiem), ale te dźwięki działają na mnie naprawdę rewelacyjnie. 6. Rób notatki i przerabiaj przykłady Nie mam najlepszej pamięci. Samo przeczytanie jakiegoś tekstu z reguły nie przełoży się u mnie na zapamiętanie od razu wszystkich szczegółów. Z tego względu odkąd pamiętam, stosuję naukę poprzez praktykę tam, gdzie tylko się da. W przypadku nauki słówek, dat, czy jakichś innych bardziej teoretycznych rzeczy, z reguły od razu po ich przeczytaniu spisuję je na kartkę. Później dodatkowo oznaczam sobie najważniejsze rzeczy przy pomocy zakreślacza. Czyli: Przeczytałem, przepisałem, zakreśliłem (czytając jeszcze raz). Po tych czynnościach jestem znacznie lepiej obeznany z treścią i kwestia wyuczenia się jej na pamięć będzie wymagała już tylko stosownych powtórek. Wykonuję je oczywiście tak, jak zostało to opisane w punkcie trzecim. Dzielę sobie materiał na kilka mniejszych części, a później staram się jeszcze raz przestudiować całość. Jeśli chodzi o naukę rzeczy wymagających jakiejś logiki (np. matematyka, programowanie), staram się jak najszybciej przejść do praktycznych zadań. W tym przypadku rozwiązywanie konkretnych przykładów, czy przerabianie ich poprzez np. podstawianie innych liczb, na dłuższą metę potrafi być jeszcze bardziej efektywne od samego nauczenia się na pamięć wszystkich wzorów. To właśnie robienie przykładów pozwala nam na lepsze zrozumienie danego zagadnienia i to, by łatwiej się z nim oswoić. 7. Rób sobie przerwy Uczenie się bez najmniejszych przerw może prowadzić do przemęczenia. Nie jest to dobry sposób na naukę, ponieważ będąc wyczerpanym, podobnie jak w przypadku niewyspania, ciężej będzie nam chłonąć kolejne porcje wiedzy. Znacznie lepiej jest co jakiś czas zrobić sobie przynajmniej kilkuminutową przerwę na rozprostowanie kości i chwilowe oderwanie się od materiału. Bardzo przydatna może być metoda Pomodoro, która pozwoli nam łatwiej zaplanować taki harmonogram. Przy nauce z reguły staram się robić 5 minut przerwy na 25 minut nauki lub 10 minut przerwy na 50 minut nauki. Jeżeli będziecie w trakcie sesji, starajcie się z tego powodu przesadnie nie świrować. Jeżeli będziecie chcieli się na przykład napić, albo skorzystać z toalety – napijcie się, albo skorzystajcie z toalety – nie czekajcie z tym do przerwy. Zmuszanie siebie i swojego organizmu do przesadnego trzymania harmonogramu wcale nie jest najlepszym pomysłem. To nie produktywność, a skrajna głupota. Chodzi tylko o to, żeby przez te 25, czy 50 minut nauki pozostawać skupionym właśnie na niej, a nie sięgać na przykład do Social Mediów. Problemu nie stanowią tu dwie minuty poświęcone na pójście po kolejną butelkę mineralnej. 8. Staraj się zaciekawić tematem Martwiąc się presją czasu lub ocen tak naprawdę za bardzo sobie nie pomagamy. Jest to po części motywujące, ale z drugiej strony przede wszystkim cholernie denerwujące. Znacznie lepiej jest podejść do nauki bez stresu i z konkretnym planem (patrz: punkt drugi). Jeżeli nie będziemy się nią przejmować, ani przesadnie się do niej zmuszać – wówczas łatwiej będzie się nią po prostu cieszyć. Jeżeli uda nam się zaciekawić tematem, o którym się uczymy, taka nauka będzie już nie tylko nudnym procesem wymaganym do osiągnięcia jakiegoś tam rezultatu, a realną frajdą, podczas której nie będziemy co chwilę spoglądać na zegarek. 9. Szukaj skojarzeń Ta porada będzie szczególnie istotna podczas nauki nazw własnych, słówek w językach obcych, czy wartości liczbowych jak chociażby historyczne daty. Weźmy na tapet angielskie słówko „brave”. Nie jest zbyt podobne do polskiego odpowiednika, ale można je skojarzyć na przykład ze słowem „brawo”. Jeśli pomyślimy sobie, że „ludzie biją brave odważnym ludziom” to niemal na pewno po 2-3 powtórkach zapamiętamy, że „brave” znaczy właśnie odważny. Skojarzenia mogą wydawać się głupie i zabawne, ale takie rzeczy są przez nas naprawdę świetnie przyswajane, więc moim zdaniem warto. W przypadku wartości liczbowych również warto szukać jakichś skojarzeń. Chodząc do szkoły, bardzo często utożsamiałem je np. z numerami lubianych przeze mnie sportowców, albo z liczbami znanymi mi z gier (najczęściej poziom jakichś potworków). 10. Korzystaj z różnych metod uczenia Nieraz zdarzało mi się tak, że nie potrafiłem zrozumieć czegoś, co było przedstawione w książce. Dajmy na to, jakiegoś zagadnienia z matematyki. Na szczęście chodziłem do szkoły w czasach, w których internet był już dość mocno spopularyzowany i było w nim całkiem sporo niezłej jakości treści. Dzięki temu niemal zawsze mogłem sobie wyszukać zagadnienie w serwisie YouTube i przećwiczyć je z „wirtualnym nauczycielem”. Jeśli nawet to nie pomagało, prosiłem o pomoc znajomych i rozwiązywałem przykłady pod ich okiem. Co prawda nie byłem niesamowicie pilnym uczniem i zdarzało mi się to tylko w dość kryzysowych sytuacjach, ale chodzi o to, żeby się nie poddawać, nawet wtedy, gdy któraś z metod zawiedzie. Nieograniczanie się do jednej metody pozwala też uczyć nam się znacznie więcej. W latach szkolnych miałem tendencje do ogromnej prokrastynacji, przez co jeśli w ogóle się uczyłem, to niemal zawsze na ostatnią chwilę, robiąc w jeden dzień coś, co inni robili w 7 (kompletnie nie polecam tej metody, szkoda nerwów). Nie robiłem tego dlatego, że byłem taki genialny, czy zarywałem noce (choć niestety, zdarzało się). Po prostu optymalizowałem czas ucząc się tam, gdzie tylko będzie się dało. Pamiętam sytuację, w której musiałem się nauczyć na kolejny dzień kilku stron zupełnie nowych słówek z języka hiszpańskiego. Co prawda nie nauczyłem się wszystkich i olałem te najbardziej problematyczne, ale udało mi się ostatecznie zaliczyć tę kartkówkę bodajże na czwórkę. Pomimo małej ilości czasu, wykorzystałem go najlepiej jak potrafiłem. Oczywiście nie polecam się za bardzo przemęczać nauką, ale w tym przypadku nie miałem zbyt wielkiego wyboru – z własnej winy, bo po prostu nie chciało mi się zabrać za to kilka dni wcześniej. Oprócz standardowych metod, które wypisałem wyżej (czytania, zapisywania, powtarzania słówek) nagrałem nawet na dyktafonie swój głos czytający poszczególne słówka i znaczenia, tylko po to, by odsłuchiwać to nagranie podczas kąpieli i kolejnego dnia w drodze do szkoły, gdy po prostu nie będę miał jak przeglądać notatek. Jak widać, uczyć można się na wiele rozmaitych metod. Zamiast zamykać się wyłącznie na jedną z nich, można trochę poeksperymentować i wprowadzić nieco więcej różnorodności, która w wielu przypadkach powinna przynieć naprawdę całkiem poztywne efekty.